Top 10: The Best Movies of 2015

10. Crimson Peak 

Σκοτεινό, αιματοβαμμένο γοτθικό ρομάντζο, που δεν σε αφήνει σε ησυχία ακόμη και μετά, που έχεις πλέον φύγει από την αίθουσα. Ένα ακόμη φιλμικό κείμενο, πιστό στην οραματική σκηνοθετική φύση του Del Toro που αποτελεί φόρο τιμής στο είδος ταινιών με στοιχειωμένα σπίτια.

9. Gett: The Trial of Viviane Amsalem 

Ούτε μια στιγμή δεν γίνεται κουραστική η πλοκή του που περιορίζεται σε ολιγάριθμα πρόσωπα και μακροσκελείς διαλόγους, ή το γεγονός ότι είναι γυρισμένη εξ'ολοκλήρου στον κλειστό χώρο του θρησκευτικού δικαστηρίου. 
Σε κουράζει όμως η βλακεία των ανθρώπων, που πηγάζει και από έναν εγωισμό που δεν αφήνει το μυαλό να αναπνεύσει.
Συγκλονιστικό φιλμ. Ουμανιστικό, αληθινό. Μπουνιά στο απάνθρωπο σύστημα συμπεριφοράς εναντίον των γυναικείων δικαιωμάτων που επικρατεί μέχρι και σήμερα. 


8. Tangerines/Mandariinid 

Το «Tangerines» είναι μια καθαρά αντιπολεμική ταινία, επίκαιρη όσο ποτέ, γεμάτη ανθρωπιά και αμείωτο θάρρος που έφερε μάλιστα για πρώτη φορά την Εσθονία υποψήφια για Όσκαρ στην κατηγορία καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας. 
Συγκλονίζει με την πλοκή του ενώ καταφέρνει να σε μαγνητίσει με την απλότητά του.



7. Ex Machina
Ήταν η κινηματογραφική έκπληξη της χρονιάς. 
Το σενάριο του sci-fi θρίλερ, χρησιμοποιεί τους χαρακτήρες για τη διερεύνηση θεμελιωδών ανθρώπινων και ψυχολογικών θεμάτων, αποφεύγει τον εύκολο (σεναριακό) δρόμο και παραδίδει έναν φιλμ γεμάτο κοινωνικό προβληματισμό.

6. Inside Out
Μοναδικό. Απερίγραπτα συγκινητικό, αριστουργηματικά δομημένο, με τα στοιχεία-όπλα που μόνο η Pixar γνωρίζει πολύ καλά πως να μεταχειρίζεται ώστε οι "παιδικές" ταινίες να μην απευθύνονται και να μην γοητεύουν μονάχα τις παιδικές ηλικίες.



5. The Lobster
Το αλληγορικό φιλμ του Γιώργου Λάνθινου, μας βάζει να σκεφτούμε και δίχως ιδιαίτερα δυσκολία, να καταλήξουμε πως ζούμε και θα ζούμε σε μια κοινωνία που μας σκλαβώνει με ηλίθιους κανόνες και στερεότυπα για το πως να χτίσουμε τη ζωή μας, πολλές φορές "για το καλό μας". 
Και κάπως έτσι οδηγηθήκαμε στο να είμαστε ολοένα και πιο ατομικιστές, σταρχιδιστές και στη δημιουργία λυκοφιλιών.

4. Timbuktu 
Με μια άκρως επίκαιρη υπόθεση, ταράζει και εύλογα προβληματίζει.
Δολοφονικές πράξεις και εγκληματικές λογικές, στο όνομα της θρησκείας.
Το λυρικό και υπόκωφο δράμα του Abderrahmane Sissako, που είναι στηριγμένο σε αληθινά γεγονότα, έκλεψε τις εντυπώσεις της κινηματογραφικής χρονιάς του '15.



3. Leviathan

Πολιτική παραβολή και σκληρό δράμα, με κέντρο τη σύγχρονη Ρωσία. Ειρωνική όσο είναι απαραίτητο, αποτελεί εξ' ολοκλήρου μια αυστηρή κριτική για την κάθε μορφή εξουσίας και κερδίζει τον θαυμασμό και τον προβληματισμό (μακάρι) των θεατών. 
Είναι αναμφισβήτητα ένα κινηματογραφικό διαμάντι και ένα από τα πιο επίκαιρα έργα της χρονιάς. 
Η κοινωνία της Ρωσίας, δεν είναι δυστυχώς η μοναδική που βασανίζεται από μια εξουσία της διαφθοράς.

2. Mad Max: Fury Road
Η πιο ξεσηκωτική ταινία εδώ και χρόνια. Δύο ταραχώδεις ολόκληρες ώρες.
Δύο ώρες γεμάτες εντυπωσιακότατο οπτικό υλικό, συνδυασμένο πανέξυπνα με το κοινωνικό περιεχόμενο του σεναρίου. Εδώ συναντάμε και το καλύτερο soundtrack της χρονιάς.
Η ξέφρενη, δυνατή μουσική από τον Junkie XL, σε αρπάζει από τα αφτιά και σε κάνει να μην θέλεις να ακούς τίποτα άλλο για δύο ώρες παρά μόνο αυτήν, ενώ η διεύθυνση φωτογραφίας, μαγεύει και μεγαλώνει το μυστήριο και τον κίνδυνο που κρύβει η έρημος της Κοιλάδας της Σιωπής. 
Εσύ ο ανυποψίαστος θεατής, νιώθεις πως έχεις βυθιστεί σε βούρκο και δεν υπάρχει σωτηρία. 


1. Carol
Απέσπασε διθυραμβικές κριτικές όπου και αν προβλήθηκε και όχι άδικα.
Μας χάρισε την ομορφότερη ερωτική σκηνή της χρονιάς,αλλά και των τελευταίων χρόνων.
Αξίζει να έχει μία θέση ανάμεσα στις καλύτερες αλλά και την πρωτιά σε πολλές κινηματογραφικές λίστες παγκοσμίως, όπως άλλωστε και συμβαίνει.
Ύμνος για τον έρωτα και την ελευθερία, με συγκλονιστικές ερμηνείες από το πρωταγωνιστικό δίδυμο, μοναδική φωτογραφία και γνήσια σκηνοθετική λογική που πάνω από όλα σέβεται τους χαρακτήρες της.
Μια ταινία που σε προτρέπει να ζήσεις τον έρωτα. 

*Ειδική αναφορά: The Tribe (2014), σκηνοθεσία Miroslav Slaboshpitsky.

Παρασκευή Γιουβανάκη

The Little Prince, κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία: Mark Osborne
Ηθοποιοί: Rachel McAdams, Mackenzie Foy, James Franco, Marion Cotillard, Benicio Del Toro

Για πρώτη φορά διασκευάζεται η λατρεμένη για αμέτρητους-ες ανά τον κόσμο, ιστορία του Μικρού Πρίγκηπα, στη μεγάλη οθόνη. 
Τη σκηνοθεσία έχει αναλάβει ο Mark Osborne, σκηνοθέτης του αξιολάτρευτου "Kung-Fu Panda",
που αποφάσισε να πραγματοποιήσει τη μεταφορά αυτή μέσα από έναν άκρως επιτηχημένο και γοητευτικό συνδυασμό 
computer animation και stop-motion animation, μία επιλογή που μας βουτά για τα καλά στον ονειρικό κόσμο του Μικρού Πρίγκιπα και όχι μόνο.

Πρωταγωνίστρια είναι το Μικρό Κορίτσι, που η αγχωτική μητέρα του το προορίζει για το καλύτερο κολλέγιο της πόλης. Μόνη του διέξοδος είναι ο εκκεντρικός και καλόκαρδος γείτονας, ο Αεροπόρος, που την ξεναγεί σε έναν εκπληκτικό κόσμο όπου όλα είναι πιθανά. Έναν κόσμο που ο ίδιος γνώρισε πριν καιρό από τον Μικρό Πρίγκιπα. Εκεί ξεκινά το μαγικό και συναισθηματικό ταξίδι του στο σύμπαν του Μικρού Πρίγκιπα. Εκεί ανακαλύπτει ξανά την παιδικότητα του και πως η ουσία είναι αόρατη στα μάτια.

Η δύο κόσμοι που πλαισιώνουν την ιστορία της ταινίας, ο πανέμορφος, χειροποίητος κόσμος που δημιούργησε ο Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί και αυτός του σύγχρονου καιρού στον οποίο ζει η μικρή ηρωίδα, αναδεικνύονται με την τεχνοτροπία της χαρτοκοπτικής και του stop-motion και την τεχνική του σύγχρονου animation, αντίστοιχα, στοιχείο που προσφέρει στο φιλμ πολλά εύσημα. Οι φωνές των επιλεγμένων αγγλόφωνων ηθοποιών είναι ένα ακόμη θετικό του δημιουργήματος καθώς ταιριάζουν απόλυτα με το πνεύμα της πρωτότυπης ιστορίας του μικρού ήρωα.

Ενδέχεται όμως σε μερικούς θεατές να λείψει εκείνη η ελευθερία που δίνουν οι σελίδες του Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί που αφήνει τη φαντασία μας να αποδεσμευτεί και να ταξιδέψει. 

Παρόλα αυτά, δύσκολα θα μείνουν απογοητευμένοι όσοι αγάπησαν την χάρτινη ιστορία του Μικρού Πρίγκιπα!

Βαθμολογία 3/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

Ένας άλλος κόσμος/Worlds Apart, κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία/Σενάριο:  Xριστόφορος Παπακαλιάτης
Hθοποιοί: J.K.Simmons,  Μαρία Καβογιάννη, Χριστόφορος Παπακαλιάτης, Andrea Osvart, Μηνάς Χατζησάββας, Tawfeek Barhom, Νίκη Βακάλη 

Λίγο πριν κλείσει ακόμη μία (κινηματογραφική) χρονιά, μια από τις πολυαναμενόμενες για τον ελληνικό πληθυσμό, ταινίες, πήρε τη θέση της ανάμεσα στις προγραμματισμένες προβολές για τη μεγάλη οθόνη. Η νέα ταινία του διόλου αδιάφορου για πολλούς, Χριστόφορου Παπακαλιάτη, που έχει και αγγλικό τίτλο καθώς υπάρχουν βλέψεις γα προβολές στο εξωτερικό, είναι εδώ για να μας προβληματίσει.

Τρεις γενιές Ελλήνων αναζητούν τον έρωτα στο δύσκολο σήμερα. Τρεις γενιές ξένων βρίσκουν τον έρωτα στη χώρα μας. Οι άνθρωποι. Οι ματιές τους. Οι ιστορίες τους και η συνάντησή τους με την Ιστορία.

Aς ξεκινήσουμε από τον τίτλο "Ένας άλλος Κόσμος", ο οποίος συνειδητοποιούμε (από τα πρώτα λεπτά) πως έχει παραπλανητικό χαρακτήρα. 
Ο 'Άλλος Κόσμος" χτίζεται από τον κεντρικό πυρήνα του φιλμ, δηλαδή τη σημερινή κατάντια της Ελλάδας που αποτελεί τη βάση της αλληλοεπίδρασης των τριών όχι τόσο διαφορετικών μεταξύ τους, ιστοριών.

Ο κινηματογραφιστής Xριστόφορος Παπακαλιάτης, στήνει τις τρεις ιστορίες του που πλαισιώνουν το σενάριο, με έναν όχι και τόσο πρωτότυπο και ευρηματικό χαρακτήρα.
Όμως παρά την πικρή γεύση που μας μένει από τα αναμενόμενα γεγονότα, γευόμαστε και μια άλλη, πιο γλυκιά γεύση, αυτή της ελπίδας. Διότι κακά τα ψέματα η ελπίδα είναι αναγκαία και τη χρειαζόμαστε ενώ δεν είναι καθόλου τυχαία η φράση που όλοι-ες ξέρουμε και όλοι-ες έχουμε χρησιμοποιήσει "Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία".
Είναι από τις σπάνιες φορές που τα κλισέ αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του σεναρίου, λειτουργούν λυτρωτικά στα μάτια και στο μέσα των θεατών ενώ οι εξίσου αναμενόμενες καταλήξεις των χαρακτήρων δεν μπορoύμε να πούμε πως απέχουν κατά πολύ από την πραγματικότητα (της χώρας) μας.

Οι  ήρωες αν και δεν είναι καταλλήλως αναπτυγμένοι, παραμένουν πειστικοί ως επί το πλείστον, κυρίως η τετράδα που πρωταγωνιστεί στις δύο τελευταίες ιστορίες. Η πρώτη ιστορία, είναι ίσως η πιο αδύναμη τόσο σκηνοθετικά όσο και σεναριακά. Όσον αφορά το πρώτο, ορισμένες σκηνές θυμίζουν έντονα  μουσικό βιντεοκλίπ ενώ για τη περίπτωση του σεναρίου, οι τόσες συμπτώσεις καταντούν κουραστικές ενώ φυσικά, βρίσκονται αρκετά ρεαλιστικά μίλια μακριά.
Η πιο δυνατή στιγμή του έργου παρουσιάζεται ολοκληρωμένα και καλαίσθητα μέσα από την τρίτη και τελευταία ιστορία-αυτή του J.K.Simmons σε ρόλο Γερμανού καθηγητή και της πάντα υπέροχης Μαρία Καβογιάννη που υποδύεται εδώ μια πνιγμένη οικονομικά, Ελληνίδα νοικοκυρά. 
Οι δύο αυτοί ηθοποιοί, αποτελούν δίχως υπερβολές μία υποκριτική έκρηξη ενώ είναι και η ιστορία που αγγίζει περισσότερο τους θεατές.

Ένα ακόμη δυνατό στοιχείο που περιτυλίγει  τη σκηνοθετική λογική του Παπακαλιάτη, στο οποίο και στηρίζεται ολόκληρο το δημιούργημά του, 
είναι ότι ο κύριος Έρωτας, έχει τεράστια ισχύ. 
Ας μείνουμε σε αυτό, ας παραλείψουμε την μη κατάλληλη εμβάθυνση και απλοποιημένη μορφή των κακών κειμένων που παρουσιάζονται, 
και ας το χαράξουμε στις ζωές μας.

Υ.Γ. Αντίο κύριε Χατζησάββα.

Βαθμολογία 3/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

*Χριστουγεννιάτικες κινηματογραφικές προτάσεις.

Τα φετινά Χριστούγεννα γιορτάστε παρέα με όμορφες χριστουγεννιάτικες ταινίες της τελευταίας 25ετίας -και μία έκπληξη.


-Polar Express (2004)

Ο σκηνοθέτης του κλασικού Forrest Gump, Robert Zemeckis, μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το παραμύθι του Κρις Βαν Όλσμπεργκ (Jumanji) και με την τεχνική motion capture fvgb πρωταγωνιστής Tom Hanks είναι σαν αληθινός! Το εικαστικό αποτέλεσμα είναι πέρα για πέρα όμορφο και σε προσκαλεί να μπεις στην οθόνη σαν επιβάτης του μαγικού Polar Express!

- A Christmas Carol (2009)

Ακόμη ένα φιλμ από τον εμπνευσμένο Robert Zemeckis που τοποθετεί τον Jim Carrey σε μια απολαυστική μεταμόρφωση, να ενσαρκώνει και τον γνωστό σε όλ@ μας τσιγκούνη των Χριστουγέννων αλλά και τα τρία Χριστουγεννιάτικα Πνεύματα! Η ταινία παραμένει πιστή στο πνεύμα της κλασικής ιστορίας του Charles Dickens και των γιορτινών ημερών και τολμά να είναι όσο σκοτεινή χρειάζεται.


-Edward Scissorhands (1990)

Μια φορά κι ένα καιρό σε ένα κάστρο ζούσε ένας εφευρέτης με το δημιούργημά του, τον Edward. Δυστυχώς όμως ο εφευρέτης πέθανε αφήνοντας τον Edward ημιτελή, με κοφτερά ψαλίδια στη θέση των χεριών του. Το σπαρακτικό παραμύθι του Tim Burton είναι μία από τις πιο ρομαντικές, σουρεαλιστικές ιστορίες αγάπης της μεγάλης οθόνης.


-Nightmare before Christmas (1993)

Ακόμη ένας Burton στη λίστα- αυτή τη φορά σε ρόλο παραγωγού. Τα λόγια μάλλον περισσεύουν για την συγκεκριμένη ταινία, που είναι σκηνοθετημένη από τον Χένρι Σέλικ και είναι γυρισμένη με την τεχνική του stop-motion. Αφήστε τον Jack Skellington, βασιλιά του Halloween town, να γίνει επιτέλους ο Αι-Βασίλης που επιθυμεί!


-Home Alone (1990) & Home Alone 2 (1992)

Ίσως δεν είναι υπερβολή να πούμε πως δεν γίνεται να υπάρξει χριστουγεννιάτικη λίστα χωρίς την αναφορά αυτής της ταινίας. Είναι ένα από τα τυπικότερα έργα της γιορτινής περιόδου των Χριστουγέννων καθώς είναι ντυμένη με τα καταλληλότερα ρούχα για αυτήν την εποχή. Χριστουγεννιάτικα τραγούδια σε όλο το εύρος της ταινίας το κάνουν ακόμη πιο Χριστουγεννιάτικο (αγαπημένη η σκηνή με το "Rocking Around the Christmass Tree" στο σίκουελ).


-Love Actually (2003)

Ένα γλυκύτατο φιλμ που το έχουμε συνδυάσει άμεσα με τις γιορτές των Χριστουγέννων, αν και μπορεί να φαντάζει ιδανικό και για την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου! Σπονδυλωτή ταινία που παρουσιάζει 8 ιστορίες ζευγαριών που μπλέκουν με άξονα τον έρωτα, κάπου στο γκρίζο Λονδίνο, παραμονές Χριστουγέννων. Με μια παρέλαση από stars, αποτελεί μία από τις ιδανικότερες επιλογές για αυτές τις μέρες, αφού σφύζει από γιορτινή διάθεση και ατμόσφαιρα. Δείτε την οπωσδήποτε με παρέα!


 -Les Choristes‎ (2004)

Mπορεί να μην έχει τα χαρακτηριστικά ενός τυπικού χριστουγεννιάτικου έργου, αλλά προσφέρει την καλύτερη ευκαιρία για μια οικογενειακή βραδιά. Γλυκιά, ισορροπημένη και κοινωνικά ευαίσθητη, το τραγούδι των «Παιδιών της Χορωδίας» ταιριάζει απόλυτα στο πνεύμα των εορτών!



-Harry Potter and the Philosopher's stone (2001)

Έχετε σκεφτεί την πρώτη και πιο "αθώα" ταινία της σειράς περιπετειών του μικρού μάγου ως μια χριστουγεννιάτικη ταινία; Ίσως τελικά να μην είναι τυχαίο που σκηνοθέτης της είναι ο Cris Colombus -ο ίδιος που σκηνοθέτησε και τα δύο πρώτα-και πιο επιτυχημένα, Home Alone. Και μόνο η σκηνή της μεγάλης τραπεζαρίας που είναι από άκρη σε άκρη στολισμένη με τεράστια χριστουγεννιάτικα δέντρα και οι γεμάτοι με γιορτινή διάθεση θαμώνες της, αρκούν!

-Carol (2015)

Μια ιστορία αγάπης που ξετυλίγεται στην
καρδιά του χειμώνα, κάπου ανάμεσα στα χιόνια και στα χριστουγεννιάτικα στολίδια, με ένα νοσταλγικό soundtrack που περιλαμβάνει και κλασικά χριστουγεννιάτικα κομμάτια, στοιχείο που το κάνει ακόμη πιο εποχιακό.

Υστερία (1974). Για το τέλος άφησα μια όχι και τόσο χαρούμενη ταινία αλλά ένα θρίλερ. Σε μια μικρή πανεπιστημιούπολη κάπου στη Βόρεια Αμερική, τα κορίτσια μίας αδελφότητας γιορτάζουν τα Χριστούγεννα. Δεν γνωρίζουν όμως ότι ενώ εκείνες διασκεδάζουν κάποιος μπήκε στο σπίτι...

Παρασκευή Γιουβανάκη
*το κείμενο αναδημοσιεύτηκε και στο www.cinemag.gr/

Joy κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία/Σενάριο: David O. Russell
Ηθοποιοί:  Jennifer Lawrence, Dascha Polanco, Bradley Cooper, Robert De Niro, Elisabeth Röhm

Μετά τον οσκαρικό «Οδηγό Αισιοδοξίας» και τον βραβευμένο με 3 Χρυσές Σφαίρες «Οδηγό Διαπλοκής», το πλέον συνεργατικό δίδυμο σκηνοθέτη-ηθοποιού, David O. Russell-Jennifer Lawrence, επιστρέφει πιστό στο ετήσιο ραντεβού του, με το"Joy", με ταπεινό σκοπό να αποδείξει για ακόμη μια φορά πως η νεαρή Lawrence, είναι όλα τα (υποκριτικά) λεφτά!

Εμπνευσμένο από την ζωή και την ραγδαία εξέλιξη της εφευρέτη και επιχειρηματία, Τζόι Μαγκάνο, το «Joy» ακολουθεί την εκκεντρική πορεία μιας σκληρά εργαζόμενης αλλά μισο-διαλυμένης οικογένειας και του νεαρού κοριτσιού που με το σπαθί της γίνεται τελικά η λαμπερή ηγέτης τους. Με δίψα για δημιουργία αλλά και την πίεση να φροντίσει τους γύρω της, η Τζόι βιώνει την προδοσία, τη δολιότητα, την απώλεια της αθωότητας και τα τραύματα που αφήνει πίσω η αγάπη, ενώ βρίσκει την δύναμη και την πίστη στον εαυτό της για να ακολουθήσει τα καταπιεσμένα όνειρά της. Το αποτέλεσμα είναι μια συναισθηματική, βαθιά ανθρώπινη κωμωδία για την ζωή μιας γυναίκας που αντιμετωπίζει τον αμείλικτο κόσμο του εμπορίου, το χάος της οικογένειας και τα μυστήρια της δημιουργίας, βρίσκοντας στην πορεία μια ανεξάντλητη πηγή χαράς.

Δίχως υπερβολές, όλη η ταινία είναι η ηθοποιός που κλήθηκε να υποδυθεί τον κεντρικό χαρακτήρα, την Joy. Kαι αυτή είναι η  Jennifer Lawrence, η οποία στηρίζει γερά στις υποκριτικές της πλάτες έναν αρκετά απαιτητικό ρόλο ο οποίος εκτός των άλλων, φθάνει να έχει τα διπλάσια χρόνια της! Η ηθοποιός δείχνει να σέβεται και να αγαπά την ηρωίδα της και με όπλο το τελείως ώριμο σκεπτικό της μπαίνει για τα καλά στη ζωή της Joy και στην προβληματική οικογένεια που την ακολουθεί.
"Είναι κάτι που έχω ξαναδεί" ενδέχεται να σκεφτεί κάποιος ή κάποια θεατής. Και ναι, ούτε καν η ίδια η ταινία δεν προσπαθεί να πρωτοτυπήσει. Αυτό που σε μαγνητίζει και σε μαγεύει όμως στην περίπτωση του "Joy" είναι η αστείρευτη αισιοδοξία και ελπίδα που μεγαλώνουν σιγά σιγά μετά το τέλος της κάθε σκηνής, παρά τα αμέτρητα εμπόδια που (φυσικά) συναντάει η πρωταγωνίστρια-Joy. Παράλληλα,  είναι αναγκαίο να προστεθεί και η αληθοφάνεια που συνοδεύει την ακολουθία των γεγονότων καθώς το σενάριο πατάει γερά στην πραγματική έννοια της επιτυχίας: 
Για να αγγίξεις την απόλυτη επιτυχία  πρέπει να σου βγει η πίστη. Και πόσο μάλλον όταν ανήκεις στο γυναικείο φύλο.

Παρασκευή Γιουβανάκη
Βαθμολογία 3/5

Durak/The Fool κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία/Σενάριο: Yury Bykov
Ηθοποιοί: Artyom Bystrov, Natalya Surkova, Yuriy Tsurilo, Sergei Artsybashev, Boris Nevzorov, Dariya Moroz, Nina Antyukhova, Pyotr Barancheev, Nikolay Bendera 

Ο σκηνοθέτης Yury Bykov, που πλέον θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους Ρώσους κινηματογραφιστές, με όπλο τον ρεαλισμό και εχθρό τον δισταγμό και τον συμβιβασμό, βιντεοσκοπεί την σύγχρονη Ρωσία, η οποία καμία διαφορά δεν έχει από τις υπόλοιπες "πολιτισμένες" Ευρωπαικές αλλά και παγκόσμιες χώρες. Μετά το ανεπανάληπτο "Leviathan"-γροθιά στη σημερινή απανθρωπιά, έρχεται ο " Ηλίθιος", ίσως όχι με την ίδια δυναμική, να μας φέρει αντιμέτωπους με την καθημερινότητα μας αλλά και με τον ίδιο μας τον εαυτό.

Ένας υδραυλικός, ο αθώος και ιδεαλιστής Ντίμα αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του μελετώντας για να γίνει μηχανικός. Ένα βράδυ πηγαίνοντας σε μια εργατική πολυκατοικία για μια διαρροή αντιλαμβάνεται ότι το πολυώροφο κτίριο όπου στοιβάζονται δεκάδες οικογένειες  πρέπει να εκκενωθεί γιατί υπάρχει άμεσος κίνδυνος να καταρρεύσει. Τρέχει να ειδοποιήσει τη δήμαρχο και τις δημοτικές αρχές, όμως καταλαβαίνει ότι τα πράγματα δεν είναι όπως φαίνονται. Ο Ντίμα περνάει όλη τη νύχτα κυνηγώντας τους διεφθαρμένους τοπικούς αξιωματούχους σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να σώσει εκείνους που η καλή κοινωνία έχει αποφασίσει να ξεχάσει. 

 Φυσικά, ο τίτλος έχει ειρωνικό χαρακτήρα. Ο πρωταγωνιστής παλεύει για το κοινωνικό καλό. Τοποθετεί το κοινό καλό σε ανώτερο επίπεδο από αυτό που βρίσκεται το ατομικό. Προσπαθεί με νύχια και δόντια, γεμάτος τόλμη, να σώσει 800 ζωντανές ψυχές. Και για αυτό, όπως φαίνεται τη σήμερον ημέρα είναι..ηλίθιος! 

Το σκληρό και ανθρωποκεντρικό δημιούργημα του Bykov (έχει αναλάβει και το σενάριο) ενώ δεν εκκρεμεί σε ένταση μοιάζει σε ορισμένα σεναριακά σημεία να κάνει κοιλιά, έρχονται όμως κάποιοι τόσο μα τόσο δυνατοί διάλογοι:
"Δεν καταλαβαίνεις;
Ζούμε και πεθαίνουμε σαν ζώα γιατί δεν νοιαζόμαστε για τον διπλανό μας!" 
(κανένας και καμιά που θέλει να θεωρεί τον εαυτό του-της "νοήμον ον" δεν γίνεται να μην σταθεί σε αυτή την πρόταση για τουλάχιστον λίγα λεπτά!)
και σε κάνουν να προσπεράσεις αυτό το μειονέκτημα αμέσως. Ώσπου στο τέλος και της τρίτης πράξης αναρωτιέσαι: "Άραγε άξιζε ο τόσος κόπος του "Ηλίθιου";"

Ένα έργο-γνήσιο ηθικό δίδαγμα. Στην σημερινή "ανθρώπινη" κοινωνία όταν κάνεις το ανθρώπινης φύσεως σωστό, ανταμείβεσαι και με το παραπάνω...

Βαθμολογία 3.5/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

Ευρωπαϊκά Βραβεία 2015

Στην 28η Απονομή των Βραβείων της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας που πραγματοποιήθηκε χθες (12/12/2015) στο Βερολίνο, βραβεύτηκε για δεύτερη φορά ο Ιταλός σκηνοθέτης Πάολο Σορεντίνο μετά την "Τέλεια Ομορφιά" του, τόσο για τη σκηνοθεσία όσο και για την Καλύτερη ταινία της (Ευρωπαικής) χρονιάς. Nα σημειώσουμε εδώ πως στην ίδια κατηγορία (ταινίας) βρίσκονταν ταινίες-διαμάντια όπως "Rams"(Hrutar), "The Lobster" και "Μustang"-το βραβείο όμως δόθηκε στη μεγαλοπρεπή "Νιότη".

Ο Σερ Μάικλ Κέιν τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ερμηνείας του στην ιστορία των ευρωπαϊκών βραβείων-ίσως η φετινή χρονιά των Όσκαρ να είναι δική του.
Διπλή είναι η χαρά για τον "Αστακό"-από τα καλύτερα σημεία της βραδιάς, καθώς βραβεύτηκε για το ευφυέστατο σενάριο (Γιώργος Λάνθιμος και Ευθύμης Φιλίππου) του αλλά και για την καλύτερη σχεδίαση κουστουμιών!
Αναλυτικά τα βραβεία:
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΙΝΙΑ:
 Νιότη του Πάολο Σορεντίνο

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΚΩΜΩΔΙΑ:
Eνα Περιστέρι Eκατσε σε Ενα Κλαδί Συλλογιζόμενο την Υπαρξή του του Ρόι Αντερσον

PEOPLE'S CHOICE AWARD: Το Μικρό Νησί του Αλμπέρτο Ροντρίγκες

ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Πάολο Σορεντίνο -«Νιότη»

ΕΥΡΩΠΑΙΑ ΗΘΟΠΟΙΟΣ:
Σαρλότ Ράμπλινγκ -«45 Χρόνια»

ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΗΘΟΠΟΙΟΣ: Μάικλ Κέιν -«Νιότη»

ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΣΕΝΑΡΙΟΓΡΑΦΟΣ: Γιώργος Λάνθιμος και Ευθύμης Φιλίππου-«Αστακός»

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ - ΒΡΑΒΕΙΟ FIPRESCI:  Mustang της Ντενίζ Γκαμζέ Εργκιουβέν

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ:
Amy -Ασίφ Καπάντια

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΤΑΙΝΙΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ: Song of the Sea του Τομ Μουρ

EΥΡΩΠΑΪΚΗ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΤΑΙΝΙΑ: Picnic του Γεράρδο Χερέρο

CARLO DI PALMA - ΒΡΑΒΕΙΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ: Μάρτιν Γκσλάχτ για το «Goodnight Mommy» 

ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΜΟΝΤΕΡ: Γιάτσεκ Ντρόσιο για το «Body» από την Πολωνία

EΥΡΩΠΑΙΟΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ: Cat's Eyes για το «The Duke of Burgundy» του Πίτερ Στρίκλαντ

ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ:
Σιλβί Ολιβέ για το «The Brand New Testament»

ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ ΚΟΣΤΟΥΜΙΩΝ: Σάρα Μπλένκισοπ για το «The Lobster» 


ΕΥΡΩΠΑΙΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΤΗΣ ΗΧΟΥ: Βάσκο Πιμεντέλ και Μιγκέλ Μαρτίνς για το «Arabian Nights - Vols I-III»

Carol κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία: Todd Haynes
Ηθοποιοί: Rooney Mara, Cate Blanchett, Sarah Paulson, Kyle Chandler

Πολλά μέχρι τώρα έχουν γραφτεί για το νέο δημιούργημα του Todd Haynes, σκηνοθέτης που επιστρέφει πίσω από την κινηματογραφική κάμερα, οχτώ χρόνια μετά το τελευταίο του "I'm not There" (όπου πρωταγωνιστεί και πάλι η Cate Blanchett).
Το νέο κινηματογραφικό δημιούργημα του Haynes έχει τίτλο "Carol" και βασίζεται στο μυθιστόρημα  "The Price of Salt" της Πατρίσια Χάισμιθ.
Μια ταινία που απέσπασε διθυραμβικές κριτικές όπου και αν προβλήθηκε και όχι άδικα. Πρόσφατα, η Ένωση Κριτικών της Νέας Υόρκης της έδωσε την πρώτη θέση στη λίστα με τις καλύτερες ταινίες του 2015.

Πρωταγωνιστής της ιστορίας, εκτός από τις δύο γυναικείες παρουσίες, είναι και ο απαγορευμένος, "ανήθικος" έρωτας.
Η Κάρολ Άιρντ  είναι μία γοητευτική γυναίκα παγιδευμένη σε έναν αποτυχημένο, δυστυχισμένο γάμο. Όταν γνωρίζει την Τερέζ Μπέλιβετ, μια νεαρή κοπέλα που εργάζεται σε ένα πολυκατάστημα του Μανχάταν και ονειρεύεται μια πιο συναρπαστική ζωή, η σχέση τους γρήγορα εξελίσσεται από αθώα φιλία σε κάτι πιο βαθύ και περίπλοκο. Η σχέση τους όμως αποκαλύπτεται και ο σύζυγος της Κάρολ αντεπιτίθεται αμφισβητώντας την ικανότητά της ως μητέρας. Και καθώς η Κάρολ και η Τερέζ κάνουν την απόδρασή τους, αφήνοντας πίσω τη ζωή τους, μία αντιπαράθεση θα δοκιμάσει την εικόνα των δύο γυναικών για τις ίδιες, καθώς και την αφοσίωσή τους.

Βρισκόμαστε στην ονειρική Νέα Υόρκη της δεκαετίας του '50. Στοιχείο που δεν χρειαζόταν να το διαβάσουμε από την υπόθεση καθώς γίνεται αμέσως αντιληπτό από την καταπληκτική φωτογραφία του Edward Lachman (όνομα που πρέπει οπωσδήποτε να συγκρατήσουμε), ο οποίος όχι απλά "φώτισε" την ταινία με νοσταλγία και έρωτα μέσα από φιλμ 16mm, αλλά έδωσε βάθος στον χαρακτήρα της και θεμελίωσε το μοναδικό, προσωπικό της στυλ.
Γλυκοί φωτισμοί σε συνδυασμό με τις νοσταλγικές νότες του soundtrack δια χειρός Carter Burwell, μας προκαλούν να ζήσουμε και εμείς την απαγορευμένη ερωτική ιστορία των δύο γυναικών.

Στο "Carol" του Todd Haynes μεγάλο ρόλο παίζει η γλώσσα του σώματος. Ο σκηνοθέτης κινηματογραφεί τα βλέμματα και τα πρόσωπα μέσα από αισθησιακά και ρομαντικά κοντινά πλάνα που σε φέρνουν σε απόσταση αναπνοής από τον χαρακτήρα, καθώς τα παρακολουθεί χαμένα και εγκλωβισμένα όπως είναι σε έναν κόσμο όπου η πραγματοποίηση των επιθυμιών τους φαντάζει άθλος. Η κάμερα του μπορεί να βρίσκεται τόσο κοντά στις ηρωίδες αλλά είναι πάντα διακριτική.
Η μία και μοναδική ερωτική σκηνή είναι συγκλονιστική. Διαρκεί ελάχιστα λεπτά αλλά σου μεταφέρει τα πάντα. Κινηματογραφείται διακριτικά αλλά τόσο παθιασμένα, ποτέ όμως ηδονοβλεπτικά. Μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί η καλύτερη ερωτική σκηνή της χρονιάς αυτής, αλλά και των τελευταίων χρόνων.

Βλέμματα γεμάτα ταραχή, την ταραχή που νιώθεις όταν σε αγγίζει είτε εσκεμμένα είτε κατά λάθος το άτομο για το οποίο αδυνατείς να αρθρώσεις σωστά μια πρόταση-το βλέμμα της Rooney Mara-Τερέζ, όταν την αγγίζει απαλά στον ώμο καληνυχτίζοντας την η Κάρολ, το νιώθεις, σε αγγίζει απαλά αλλά και σε τρυπάει κατευθείαν στην καρδιά.

H ταραχή αυτή δεν θα ήταν τόσο αισθητή αν οι ερμηνείες των πρωταγωνιστριών δεν ήταν τόσο υπέροχες. Οι δύο γυναίκες ηθοποιοί γίνονται ένα με τους ρόλους τους. Η Rooney Mara δεν σταματάει στιγμή να είναι η νεαρή Τερέζ που παγιδεύτηκε και παρασύρεται στα ερωτικά δίχτυα μιας έμπειρης Κάρολ. Το βλέμμα της πάντα ορθάνοιχτο γεμάτο παιδική αφέλεια, άλλοτε βουρκωμένο, αλλά πάντα ερωτευμένο και ειλικρινές. Όσον αφορά την κυρία Cate Blanchett, ναι πολύ πιθανόν να είναι μία από τις νικήτριες στα φετινά βραβεία της Ακαδημίας.

Η τελευταία σκηνή είναι το κερασάκι στην υπέροχη τούρτα που σερβίρει το "Carol". Μια σκηνή που ενώ είναι ήσυχη από θορύβους, είναι γεμάτη ταραχή, "ακούγεται" μονάχα, δίχως ηχητικούς παλμούς όμως, η τρεμάμενη καρδιά της ηρωίδας.
Το κλείσιμο της έρχεται στο καταλληλότερο σημείο.

Μια ταινία που σε προτρέπει να ζήσεις τον έρωτα. Eρωτευτείτε μαζί με την "Carol".

Βαθμολογία 5/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

El boton de nacar / The Pearl Button κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία: Patricio Guzman   

"Το νερό έχει μνήμη, μα έχει και φωνή."
H πρόταση που χαρακτηρίζει το νέο δημιούργημα του άκρως ενδιαφέροντα ντοκιμαντερίστα Patricio Guzman, τον οποίο αρκετοί γνωρίσαμε μέσα από το τελευταίο του "Νοσταλγώντας το Φως".
Ο λόγος γίνεται για το, με αινιγματικό τίτλο, "The Pearl Button", ένα ντοκιμαντέρ που πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα του στο φετινό Φεστιβάλ Βερολίνου όπου τιμήθηκε με την Αργυρή Άρκτο Σεναρίου και το Βραβείο Οικουμενικής Επιτροπής. 

Το νερό είναι το μεγαλύτερο σύνορο της Χιλής και ταυτόχρονα κρύβει το μυστικό δύο κουμπιών που βρέθηκαν στο βάθος του ωκεανού. Στην τεράστια ακτογραμμή της Χιλής συναντά κανείς ηφαίστεια, βουνά και παγετώνες. Μέσα στο νερό βρίσκονται παγιδευμένες οι φωνές των ντόπιων ιθαγενών από περασμένους αιώνες, των ναυτικών που κατέφθασαν από την Αγγλία, μα και των πολιτικών κρατουμένων των σύγχρονων καθεστώτων. 

Η θάλασσα, το απέραντο νεκροταφείο χαμένων ψυχών, έχει πολλά να μας πει, αρκεί να καθίσουμε να την ακούσουμε. Μια αντίστοιχη απόπειρα πραγματοποιείται από τον Patricio Guzman. 
Μεταξύ εκθαμβωτικών πλάνων της Μάνας Γης και εικόνων της τραγικής Ιστορίας, ο σκηνοθέτης συνδυάζει εύστοχα ένα από τα κυριότερα στοιχεία της φύσης, το νερό, με ένα από τα μαύρα κομμάτια της ανθρώπινης Ιστορίας ενώ παράλληλα μιλά για τη σχέση του ανθρώπου με το υγρό στοιχείο και την αλληλεπίδρασης αυτής.

Ανατριχιαστικές, πόνος ψυχής μαρτυρίες έρχονται στο προσκήνιο, από πονεμένα, ταλαιπωρημένα πρόσωπα. Οι εξομολογήσεις αυτές μαρτυρούν την απανθρωπιά και την τραγικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Είναι η μιλιά των ελάχιστων προσωπικοτήτων που επιβίωσαν και απέμειναν από τις πρωτόγονες φυλές που κατοικούσαν σε εκείνες τις περιοχές πριν την απειλητική εμφάνιση του δυτικού, ευρωπαικού "πολιτισμού", προβληματίζουν και το λιγότερο, συγκινούν.

Η πιο ευφάνταστη πτυχή του έργου είναι η απεικόνιση νεαρών που δημιουργούν έναν τεράστιο χειροποίητο χάρτη της χώρας καθώς ακούγεται από την αφηγητή (ο ίδιος ο Guzman) σχολιασμός πάνω στο ασυνήθιστο γεωγραφικό μέγεθος της Χιλής.

Μειονέκτημα ωστόσο μπορεί να θεωρηθεί στα μάτια ορισμένων θεατών ο συνδυασμός του υγρού στοιχείου με το ιστορικό κομμάτι καθώς μοιάζει να μπερδεύει τις θεματικές και τον σκοπό δημιουργίας του έργου.

Βαθμολογία 3.5/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

Dheepan κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία: Jacques Audiard
Ηθοποιοί:  Jesuthasan Antonythasan, Kalieaswari Srinivasan, Claudine Vinasithamby


Με μια μικρή αναδρομή στο μέχρι τώρα δημιουργικό έργο του Jacques Audiard θυμόμαστε πως στο κινηματογραφικό αυτό σύμπαν, πρωταγωνιστές είναι ήρωες που καλούνται, κάτω από αντίξοες συνθήκες και μετά από ένα τραυματικό για αυτούς γεγονός, να επανενταχθούν με κάθε δυνατό τρόπο, σε όλους του τομείς της ανθρώπινης, σκληρής, κοινωνίας. Θυμηθείτε μονάχα την Marion Cotillard στο συγκλονιστικό "Rust and Bones" (2012).
Έτσι και εδώ, ο "Dheepan" , ή αλλιώς ο φετινός Χρυσός Φοίνικας, μας παρουσιάζει τη διαδρομή του από τη Σρι Λάνκα σε μια περιοχή λίγο έξω από την "Πόλη του Φωτός", από την Ανατολή στη Δύση, από την Ανατολή, στην ανάπτυξη και τον "πολιτισμό".

Για να αποδράσουν από τον εμφύλιο πόλεμο στη Σρι Λάνκα, ένας πρώην στρατιώτης των Τίγρεων του Ταμίλ, μια νεαρή γυναίκα κι ένα κορίτσι, παριστάνουν την οικογένεια. Καταλήγουν λίγο έξω από το Παρίσι. Πρέπει να χτίσουν μια νέα ζωή μαζί, παρόλο που είναι παντελώς άγνωστοι μεταξύ τους.

Μια Ευρώπη-παράδεισος, στα μάτια των "ξένων". Ώσπου να ζήσουν στο πετσί τους την πραγματικότητα και να βιώσουν την απόλυτη απομυθοποίηση. Μέσα από μια σκηνοθετική ματιά, το λιγότερο στιβαρή-έτσι ακριβώς όπως μας έχει συνηθίσει δηλαδή, τοποθετούνται οι τρεις άγνωστοι μεταξύ τους, χαρακτήρες, σε ένα παντελώς άγνωστο σύμπαν, με την ελπίδα να νιώσουν επιτέλους αυτήν την πολυαναμενόμενη "ευτυχία". Και εδώ είναι που για ακόμη μια φορά, αυτός ο σκηνοθέτης δεν μασάει τα κινηματογραφικά του λόγια και με όπλο τον απόλυτο ρεαλισμό, παρουσιάζει τα πραγματικά, κακώς κείμενα της πολιτισμένης Ευρώπης του σήμερα.

Ο σκηνοθέτης όμως έχει και ένα ακόμη όπλο. Το πρωταγωνιστικό τρίο. Τα υποκριτικά πρόσωπα που πλαισιώνουν την "οικογένεια", ο Dheepan, η Yalini  και η μικρή Illayaal, δίνουν τρεις, απόλυτα ρεαλιστικές ερμηνείες. Ερμηνείες που εξαρτώνται η μία από την άλλη και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.

Πέρα από τα παραπάνω που σχηματίζουν τον δυναμισμό του φιλμικού κειμένου, εντοπίζεται και ένας αδύναμος κρίκος στο κομμάτι της συγγραφής του σεναρίου. Γεγονότα που πυροδοτούν την εξέλιξη της πλοκής, "φεύγουν" και δεν εμφανίζονται ξανά, ενώ η τελική σεκάνς, ειρωνική μεν αλλά μοιάζει με "σίγουρο χαρτί" και δεν καταφέρνει να δημιουργήσει τους απαιτούμενους προβληματισμούς.

Παραμένει όμως μια ταινία επίκαιρη όσο ποτέ, με βαθιά επίγνωση του θέματος που αγγίζει και με σοβαρό πολιτικό σκεπτικό.

Παρασκευή Γιουβανάκη
Βαθμολογία 3/5

Chevalier κριτική ταινίας

Από τις πιο αναμενόμενες ταινίες της χρονιάς, βραβεύτηκε ως καλύτερη ταινία στο πρόσφατο Φεστιβάλ του Λονδίνου, πραγματοποίησε την πανελλήνια πρεμιέρα της την Τρίτη 10 Νοεμβρίου στα πλαίσια του 56ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με την παρουσία των συντελεστών. Ο λόγος γίνεται για το "Chevalier" σε σκηνοθεσία Αθηνάς Ραχήλ Τσαγκάρη.

Έξι άντρες. Ένα σκάφος. Μία απόστολή. Ποιος θα είναι ο καλύτερος στα πάντα?
Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγκάρη στήνει ένα παιχνίδι που συμβαδίζει με την ανοησία, πράγμα αναμενόμενο όταν η εξουσία ξεπερνά κατά πολύ την οριοθετημένη περιοχή. Μέσα από τις σκηνοθετικές της ικανότητες γεμάτες στοργή για τους χαρακτήρες του σεναρίου, καταφέρνει να δέσει μια ομάδα ηθοποιών και έναν αγαπημένο σε πάρα πολύ κόσμο, σούπερ σταρ, και να τους κάνει μια ομάδα, μια γροθιά. Η ομάδα αυτή αποτελείται από τους Γιώργο Κέντρο, Γιώργο Πυρπασόπουλο, Βαγγέλη Μουρίκη, Πάνο Κορώνη, Μάκη Παπαδημητρίου και Σάκη Ρουβά. Έξι διαφορετικές παρουσίες τόσο στην μυθοπλασία όσο και στην πραγματικότητα (πόσο οξύμωρο φαίνεται να βλέπεις τον γνωστό pop τραγουδιστή μαζί με τον κινηματογραφικό ηθοποιό Μουρίκη?)
Και όμως, δεν ξενίζει διόλου αυτό το σχήμα καθώς παρακολουθείς τις σκηνές και καθώς έχει καταφέρει η σκηνοθέτιδα να τους κάνει ένα. Οι έξι άντρες, αφήνονται στα χέρια της, χάνουν τον έλεγχο για τις απαιτήσεις του πολυπόθητου "δαχτυλιδιού", δίχως κανέναν δισταγμό φτάνουν και ξεπερνούν τα όρια τους.

Η σκηνοθέτιδα μαζί με το κοφτερό γραφικό χαρακτήρα του σεναριογράφο Ευθύμη Φιλίππου ("Κυνόδοντας", "Αστακός") πανέξυπνα και χωρίς να προσβάλουν, θίγουν την κατάντια της ανδρικής ανασφάλειας αλλά και της ανόητης επιθυμίας του να είσαι "ο καλύτερος γενικότερα". Ξεμπροστιάζουν έναν έναν τους έξι κεντρικούς ήρωες της ιστορίας μέσα από τις ανθρώπινες αδυναμίες τους και τις διαδικασίες που καλούνται να ξεπεράσουν.

Το χιούμορ είναι το όπλο  τους, ο βασικός πυρήνας των δύο κινηματογραφιστών που ένωσαν τις δυνάμεις τους για να στήσουν ένα ιδιαίτερο και συνάμα απειλητικό παιχνίδι με έπαθλο ένα δαχτυλίδι, το "Chevalier". H σκηνοθέτιδα πρόσφατα δήλωσε πως το χιούμορ είναι βασικό κομμάτι της ζωής της (όπως και πολλών από εμάς), κάτι που περνάει αβίαστα στα πλάνα της. Το χιούμορ του "Chevalier" είναι αυτό που κάνει τον θεατή να το ερωτευτεί. Άλλοτε προκλητικό και άλλοτε αθώο, όμως πάντα επιτυχημένο και γοητευτικό.

Αναμφισβήτητα μια από τις ευφυέστερες και απολαυστικότερες ταινίες των τελευταίων χρόνων.

Bαθμολογία: 4/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

Son of Saul / Saul fia κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία: Laszlo Nemes
Ηθοποιοί: Geza Rohrig, Levente Molnar, Urs Rechn, Jerzy Walczak, Sandor Zsoter, Marcin Czarnik

Βροντερό παράδειγμα πως μια ταινία, γυρισμένη λιτά και με απλότητα, μπορεί να καταφέρει να μεταδώσει πολλά στο θεατή, από ότι οι ωραιοποιήσεις των διάφορων ειδικών εφέ αλλά και πως μια ταινία μπορεί να σε βάλει για τα καλά στον κόσμο της και να ζήσεις στο πετσί σου αυτό που ζει ο ήρωας της. Αυτά τα στοιχεία βαστούν γερά τα θεμέλια του επιβλητικού δημιουργήματος του πρωτοεμφανιζόμενου (!) Laszlo Nemes, που κέρδισε, εκτός από τις καρδιές μας, το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής του Φεστιβάλ Καννών (ενώ πολλοί τον ήθελαν και για Χρυσό Φοίνικα) και την υποψηφιότητα για Όσκαρ Ξενόγλωσσης ταινίας.

Οκτώβριος 1944, Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Ο Saul Auslonder είναι Ούγγρος, μέλος της Sonderkommando, της ομάδας των Εβραίων κρατουμένων η οποία έχει απομονωθεί από το στρατόπεδο και είναι αναγκασμένη να βοηθά τους Ναζί στον μηχανισμό των μεγάλης κλίμακας εκτελέσεων. Ενώ δουλεύει σε ένα από τα κρεματόρια ο Σαούλ ανακαλύπτει το πτώμα ενός αγοριού το οποίο θεωρεί ότι είναι παιδί του. Ενώ η Sonderkommando σχεδιάζει εξέγερση, ο Σαούλ αποφασίζει να φέρει εις πέρας μια αδύνατη αποστολή: να σώσει το σώμα του παιδιού από τις φλόγες, να βρει ένα Ραββίνο να απαγγείλει την νεκρώσιμη ακολουθία (Kaddish) και να θάψει το αγόρι όπως πρέπει.

Oι προθέσεις της σκηνοθεσίας φανερώνονται από το πρώτο κιόλας πλάνο. Τετράγωνο κάδρο, κοντινό πλάνο στον κεντρικό ήρωα που έχει στη πλάτη του ένα κόκκινο Χ. Έτσι συνεχίζει η πορεία της εικονοθεσίας. Η κάμερα βαστιέται γερά στο χέρι ενώ ακολουθεί πιστά το κάθε βήμα της προσπάθειας του ήρωα και ως επί το πλείστον βρίσκεται πίσω από τους ώμους του.
Η αρμονία της σκηνοθετικής ματιάς δεν αφήνει περιθώρια ενόχλησης στα μάτια του θεατή για τη συνεχόμενη αλλά και νευρική όπως ακριβώς και ο εσωτερικός κόσμος του χαρακτήρα, κίνηση της κάμερας. 
Τα κλειστοφοβικά πλάνα με τα οποία επιλέγει να πορευτεί η σκηνοθεσία είναι ένα μονοπάτι διόλου τυχαίο. Μονάχα με αυτόν τον τρόπο γίνεσαι ένα με τον σεναριακό χαρακτήρα και τον κόσμο του. Ο Σαούλ, βρίσκεται παγιδευμένος μέσα σε έναν απερίγραπτα φρικαλέο κόσμο που αποδεικνύει πως η κόλαση έχει πρόσωπα. Πολλά πρόσωπα.
Όπου στην κυριολεξία πατάς επί πτωμάτων, όπου το ανθρώπινο σώμα καμία σημασία δεν έχει-είναι ένα περιττό, απωθητικό αντικείμενο που το στοιβάζεις σε γωνίες και το ρίχνεις σε χαντάκια. Αυτή τη "δουλεία" καλείται να κάνει και ο Σαούλ. Να μαζεύει τα πτώματα, "κομμάτια" όπως τα αποκαλούν μεταξύ τους, από τη μέση ώστε να μην ενοχλούν. Και ενώ ζει υπό αυτές τις απάνθρωπες συνθήκες, δεν έχει χάσει τη δική του ευαισθησία, την ευαισθησία που κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει, και προσπαθεί με κάθε κόστος να κάνει κάτι το, αν μη τι άλλο, ανθρώπινο. 
Χάρις την ανθρωπιά και το θάρρος του, μας κάνει να πιστεύουμε πως υπάρχει ακόμη ελπίδα.

Ο Σαούλ παίρνει σάρκα και οστά από τον Giza Rοhrig, ο οποίος στην πραγματικότητα δεν είναι ηθοποιός, αλλά Ούγγρος συγγραφέας και ποιητής(!). Δεν είναι υπερβολή να πούμε πως η ερμηνεία του τον τοποθετεί ισάξιο στη σειρά με τους βετεράνους ηθοποιούς. Μια ερμηνεία τόσο ώριμη, τόσο επαγγελματική.
Ο "Γιος του Σαούλ" είναι μια δυνατή, αβίαστα αληθινή ταινία. 

Βαθμολογία: 4.5/5
Παρασκευή Γιουβανάκη