Moonlight, κριτική ταινίας

Σκηνοθεσία: Barry Jenkins
Hθοποιοί: Mahershala Ali, Shariff Earp, Trevante Rhodes, Duan Sanderson, Ashton Sanders, Alex R. Hibbert, Janelle Monae, Naomie Harris


Βραβευμένο επάξια με τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Δράματος και υποψήφιο πλέον σε 8 συνολικά κατηγορίες για το χρυσό αγαλματίδιο.  
Μια διαχρονική ιστορία ανθρώπινης επαφής κι αυτογνωσίας. Ένα ζωτικό πορτρέτο, σε τρία κεφάλαια, της σύγχρονης ζωής ενός αφροαμερικανού κι ένας ποιητικός διαλογισμός επάνω στην ταυτότητα, την οικογένεια, τη φιλία, την αγάπη, πλημμυρισμένος με βαθιά συμπόνια και καθολικές αλήθειες.

Αυτό που χρειάζεται επειγόντως, πρώτο πρώτο, να ειπωθεί είναι πως το "Moonlight" αρνείται να μπει στην ομάδα των τυπικών δραματικών ταινιών, με queer θεματική/αισθητική.

To σενάριο είναι βασισμένο στο ακυκλοφόρητο θεατρικό του Tarell Alvin McCraney που έχει έναν άκρως γοητευτικό τίτλο "In Moonlight Black Boys Look Blue". O Tarell Alvin McCraney έγραψε την ιστορία ενός αγοριού που μεγαλώνει στο Μαιάμι αναζητώντας την ταυτότητα του μέσα από την άκρως δυστυχισμένη και άθλια σχέση με τη ναρκομανή μητέρα του, μέσα από το συνεχές bullying που δέχεται από τα παιδιά της γειτονίας και του σχολείου του. 
Ο σκηνοθέτης Barry Jenkins πρόσθεσε ακόμη ένα κεφάλαιο στην ιστορία του "Little", αυτό της ενηλικίωσης.
Και κάπως έτσι, παρακολουθούμε μαγεμένοι την πονεμένη ιστορία του μικρού "Little", του έφηβου "Chiron" και του ενήλικα"Black". Τα γεγονότα εξελίσσονται ομαλά και κυρίως δίχως αναδρομές στο παρελθόν ή προοικονομίες, μέσα σε τρία κεφάλαια: το πρώτο ξεκινάει με τον του Little στην ηλικία των 10 ετών, που τον βρίσκει και τον παίρνει υπό την προστασία του ο Χουάν, μαζί με την κοπέλα του, Τερέσα. 
Στο δεύτερο, ο Σάιρον γνωρίζει τον έρωτα στο πρόσωπο του συμμαθητή του Κέβιν, βλέπει τη μητέρα του να εξασθενεί όλο και περισσότερο και βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα γεγονός που θα αλλάξει την πορεία της ζωής του. 
Ενώ το τρίτο κεφάλαιο μας μεταφέρει στην ενηλικίωση του χαρακτήρα.

Σενάριο και σκηνοθεσία χτίζουν ένα ρομάντζο που δεν θυμίζει σε τίποτα κάποιο άλλο φιλμ του είδους, καθώς το πρώτο δεν χρησιμοποιεί ούτε ένα κλισέ στην εξέλιξη της ιστορίας του. Και το υπέροχο είναι πως δεν απουσιάζουν μονάχα οι στερεοτυπικές ευκολίες ενός ρομάντζου αλλά και του κάθε είδους τα κλισέ. Οποιαδήποτε μορφή "ταμπέλας" παραμένει εξαφανισμένη.

Μια σκηνοθεσία που γεμάτη αυτοπεποίθηση παίζει με τις εκκωφαντικές σιωπές και το ανεβοκατέβασμα των ηχητικών κυμάτων στις καταλληλότερες στιγμές, ώστε να απογειωθεί η εσωτερική ένταση τόσο των σεναριακών προσώπων όσο και των θεατών. 
Σκηνές γεμάτες συμβολισμούς συνοδεύονται με μια απαράμιλλης ποικιλόμορφης αισθητικής, μουσική επένδυση, που δημιουργούν ένα ολόδικο τους σύμπαν. Εσύ ναι μεν είσαι θεατής της αλλά ο τόσο ειλικρινής και καθαρός (εύσημα στη μαγευτική διεύθυνση φωτογραφίας) χαρακτήρας της σε κάνει αμέσως κομμάτι της.

Alex R. Hibbert, Ashton Sanders και Trevante Rhodes είναι οι 3 ηθοποιοί που υποδύονται τον εσωστρεφή κεντρικό χαρακτήρα στα τρία διαφορετικά κεφάλαια της ζωής του. Αυτές οι τρεις ξεχωριστές ερμηνείες δένουν υπέροχα μεταξύ τους λες και προέρχονται από τον ίδιο ηθοποιό. Ο Mahershala Ali, που είναι υποψήφιος για το όσκαρ Β' Ανδρικού ρόλου, έχοντας υιοθετήσει μια χαλαρή και κυρίως άτυπη εικόνα ντίλερ και δίχως μελαδραματισμούς ερμηνεία, καταφέρνει να μη γίνει τίποτα άλλο εκτός από την αντισυμβατική πατρική φιγούρα στην οποία ο "μικρός" βρίσκει μια αγκαλιά. Εξαιρετική είναι και Naomie Harris που παρουσιάζεται ως ο τραγικός χαρακτήρας της μητέρας.

Το πανέμορφο φινάλε έρχεται να φέρει τα πάνω κάτω.
Όλη η ένταση, όλη η (κρυφή) έλξη, όλος ο πόθος, η γοητεία, η αλήθεια, που τόσο καιρό δεν τολμούσαν να βγουν στην επιφάνεια, εκρήγνυνται λες και είναι ηφαίστεια, στην τελευταία σκηνή.
Βγαίνεις από την αίθουσα (βασικά δεν θέλεις να βγεις, δεν θέλεις να τελειώσει), γεμάτος-η εκστασιασμό και μαγεία.
Nιώθεις ότι ήταν η πρώτη φορά που παρακολούθησες μια δραματική ταινία. Και όντως αυτό ακριβώς συνέβη. Πρώτη φορά παρακολούθησες μια ΤΕΤΟΙΑ δραματική ταινία. 


Βαθμολογία 5/5
Παρασκευή Γιουβανάκη

Τop10: Τα καλύτερα φιλμ του 2016.

1. Arrival/"Η Άφιξη" του Denis Villeneuve 

Ο Denis Villeneuve που μας καθήλωσε με τα προηγούμενα "Μέσα από τις φλόγες", "Prisoners", "Enemy",  "Sicario", καταπιάνεται για πρώτη φορά με sci-fi story που βιβλίο, αρνείται κατηγορηματικά να το πλάσει ως ένα συνηθισμένο μπλοκμπάστερ-αυτό είναι κάτι που το περιμέναμε έτσι και αλλιώς και προς ευχαρίστησή μας...μας τινάζει τα μυαλά στον αέρα. Ένα φιλμ που όχι απλά το ζεις στο πετσί σου αλλά δίνει νόημα στη δική σου ζωή μέσα από τα υπαρξιακά ερωτήματα που καλείσαι να απαντήσεις.
Ένα αριστούργημα.

2. The Neon Demon του Nicolas Winding Refn

Ένα φιλμ που δεν διστάζει να προκαλέσει, βασικά δεν φαίνεται να το νοιάζει καν (και γιατί άλλωστε;). Μιλά για τον ανταγωνισμό, τον ναρκισσισμό, το πάθος, το φθόνο, τη ψύχωση που ναρκώνει το μυαλό και την άρνηση του ανθρώπινου είδους μπροστά σε κάθε δισταγμό, με μοναδική σκέψη και στόχο να πιάσει την κορυφή.
Εν ολίγοις, στέλνει τα μηνύματα του και σε όποιον-α παραδοθούν.

3. The Handmaiden/"Η Υπηρέτρια" του Chan-wook Park

Ο σκηνοθέτης του ασύγκριτου "Οld Boy" Chan-wook Park επιστρέφει,
διασκευάζoντας το ανατρεπτικό βιβλίο "Fingersmith" της Sarah Waters. 
To original story διαδραματίζεται στην Αγγλία της Βικτωριανής εποχής, όμως ο κινηματογραφιστής το μεταφέρει στην υπό Ιαπωνικής αποικιοκρατίας Κορέα του ’30. 
Το αποτέλεσμα; Ένα φιλμικό κείμενο απόλυτου ερωτισμού και απαράμιλλης αισθητικής.
Ο Park έπλασε την πιο όμορφα παθιασμένη ταινία της χρονιάς. 
Ερεθίζει όχι μόνο το σώμα μα και το μυαλό, την καρδιά. Και αυτό ακριβώς προκαλεί ο απόλυτος ερεθισμός.




4. La La Land του Damien Chazelle

Το "La La Land" απλώνεται ομοιόμορφα σαν ένα γλυκό όνειρο στη μεγάλη οθόνη. 
Ένας φόρος τιμής στο παραμελημένο πλέον είδος του μιούζικαλ.
Έχουμε ανάγκη από τέτοιο κινηματογράφο, τέτοιες Ταινίες.




5. Rams/"Δεσμοί αίματος"  του Grimur Hakonarson

Ένα φιλμ-διαμάντι που σε παίρνει στην αγκαλιά του, σε κρατά γερά και σφικτά και σου διηγείται την ιστορία του με έναν τρόπο, πέρα για πέρα ανθρώπινο και έτσι μπολιασμένο με πετυχημένο μαύρο χιούμορ όπως είναι, μπορεί να θεωρηθεί μια καθορόαιμη σκανδιναβική ταινία που σέβεται τον εαυτό της. Βραβεύτηκε με τον Χρυσό Αλέξανδρο στο 56ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αλλά και με το βραβείο "Ένα Κάποιο Βλέμμα" στις Κάννες.

6. The Red Turtle του Michael Dudok de Wit.

Δίχως πολλά λόγια, σχεδόν καθόλου λόγια βασικά, η "Κόκκινη Χελώνα" μας κρατά καθηλωμένους για όση ώρα έχει να μας διηγηθεί την ιστορία της. Και έχει πολλά να μας πει. Μόνο με εικόνες. Γιατί, μία εικόνα, χίλιες λέξεις.

7. Toni Erdmann της Maren Ade

Ένας πατέρας, μία κόρη και το χιούμορ-μαύρο ή άσπρο δεν έχει σημασία.
Μέσα από το ευφυέστατο δημιούργημα της Maren Ade συνειδητοποιούμε για τα καλά πόσο απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή μας είναι η οικειότητα που (μπορεί να) νιώθουμε με τα άλλα άτομα και κυρίως αυτά της οικογένειας μας.

8. The Revenant /"Η Επιστροφή" του Alejandro G. Inarritu
O άνθρωπος ήταν, είναι και θα είναι ένα μικρό κομμάτι του  μεγαλείου της φύσης (τα απίστευτα πανοραμικά και εξωτερικά γενικά πλάνα απαράμιλλης αισθητικής που απεικονίζουν τα χιονισμένα ερημικά τοπία αρκούν για να μας πείσουν) και όχι κάποια ανώτερη ύπαρξη. Ένα ον που ζει και επιβιώνει χάρις σε αυτήν. Η κινηματογραφική εμπειρία με τον τίτλο "The Revenant", γυρισμένη αποκλειστικά με φυσικό φωτισμό, μας έκοψε την ανάσα.


9. Elle/"Εκείνη" του Paul Verhoeven

Προκλητική, αδίστακτη, ακομπλεξάριστη και σαρδόνια, η μεγαλειώδης επιστροφή του Verhoeven στις επιτυχίες, έχοντας μία ασυναγώνιστη Ιζαμπέλ Ιπέρ στο πρωταγωνιστικό ρόλο.



10. I, Daniel Blake του Ken Loach

Ένας σκηνοθέτης που τολμά να αγγίξει την πραγματικότητα αρνούμενος να την ωραιοποιήσει με γλυκανάλατες ευκολίες, ώστε να αρέσει στα μάτια μας. Ταινία συγκλονιστική, αληθινή, μα πάνω από όλα, επίκαιρη.





Δεν ξεχνάμε:
-The VVitch: A New-England Folktale του Robert Eggers
Το ανατριχιαστικό κομψοτέχνημα που 'κανε το '16 ακόμη πιο τρομαχτικό. 
Φτάνει πια με τις ταινίες τρόμου που τις βλέπουμε και γελάμε.

-The BFG  του Steven Spielberg
Όμορφο και καλογυρισμένο παραμύθι με κοινωνικά μηνύματα και συμπαθέστατους πρωταγωνιστές. 
Γιατί χρειαζόμαστε και αυτές τις ταινίες.

-Room/"Το δωμάτιο" του Lenny Abrahamson
Για τον πεντάχρονο Τζακ, το Δωμάτιο είναι ο κόσμος.
Ταινία με δύο υπέροχες ερμηνείες να πρωταγωνιστούν,
μια της  Brie Larson που κέρδισε το Όσκαρ, και μία από τον Jacob Tremblay που είναι ακόμη μια σταλιά αγοράκι.  

Παρασκευή Γιουβανάκη